Yalan nasıl anlaşılır? Bilim insanları en iyi yolunu buldu!

BEDEN DİLİNİ İNCELEME ETMENİZE GEREK YOK

Yapılan evvelki araştırmalarda bireyin palavra söylediğini kavramak için beden dilini inceleme etmek veya laflarındaki ipuçlarını tutmak gerektiği belirtiliyordu. Bir öteki yöntem ise palavra söylediğinden kuşku edilen bireyin anlattığı öyküyü tersinden anlattırmak.

DETAYLARA DİKKAT ETMEK YETERLİ

Öte yandan Hollanda’nın Amsterdam Ünversitesi Tutum Bilimleri Fakültesi’nden Bruno Verschuere ve meslektaşlarının yaptığı çalışmaya  göre, palavrayı fark faktörün en iyi yolu detay seviyesine odaklanmak.

Çalışmayı yürüten takım, palavrayı gerçekten kavrayabilmek için birden fazla noktaya odaklanmaya gerek olmadığını ispatladı. Verschuere “Bu absürt, zira gerçeğinde ihtimalsiz bir görev, tüm bu sinyalleri kısa vakit içerisinde değerlendiremezsiniz” diyor.

DOĞRUYU SÖYLEYENLER HER AYRINTIYI VEREBİLİR

Takımın yaptığı deneysel bir çalışma Nature Human Behaviour mecmuasında yayımlandı. “Palavra söyleyen nasıl anlaşılır?” konseptli çalışmada iki grup oluşturuldu, “masum ve yalancılar”. 

Palavracı olan kabahatli grup, bir dolaptan imtihan suallerini çalmakla görevlendirildi ve daha sonra bu mevzuda palavra söylemek zorunda vazgeçildi. Masum grup ise sadece yerleşkede zaman geçirdi.

Suallerin çalınmasıyla alakalı soruşturmada iki grubun da ifadesi alındı ve bu ifadeler ayrı bir katılımcı gruba izletildi. Bu katılımcılar, hangi grubun palavra söylediğini kavramaya çalıştı.

Sualleri kimin çaldığını çözmeye çalışan katılımcı gruba ilk olarak rastgele bir ipucu verilmedi ve kendi yöntemlerine göre değerlendirdiler. Bunu neticesinde katılımcıların hipotezlerinin neredeyse kadere dayalı olduğu tespit edildi.

PALAVRA SÖYLEYENLER KURGU YAPSA DAHİ TERSİNİ ANLATAMAZ

Daha sonra katılımcılara yer, şahıs, zaman ve konum gibi detaylara odaklanarak ifadeleri yine değerlendirmeleri istendi. Bu ipuçlarla birlikte gerçekten daha iyi ayırt etmeye başladılar.

Denemlerden birisinde, tüm ipuçlar göz önüne alınarak katılımcıların yüzde 59 oranında zafer gösterdiği tespit edildi. Ancak tüm ipuçlara değilde yalnızca detaylara dikkat edildiğinde zafer oranı yüzde 66’ya yükseldi.

Verschuere “Doğruyu söyleyenler, vakayı bizzat yaşadıkları için zengin tarif edebiliyorlar, yalancılar ise detayları kurgulamış olsa dahi tutulma tehlikeleri çoğalıyor.”

Deney neticesinde bir palavracı vaka örgüsünü kafasında çok iyi kurgulayarak anlatsa dahi, vakayı tekerrür başından anlatmasını isteseniz veya tersinden anlatmasını isterseniz bunu başaraması çok düşüktür.

BİR HAYLİ BİREYİN DOĞRU BİLDİĞİ YANLIŞ TARİHİ BİLGİLER DÜNYA TARİHİNİN GELMİŞ GEÇMİŞ EN ZENGİN 10 İNSANI! NASIL DOĞRU FLÖRT EDİLİR? İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’YLA ALAKALI BELİRSİZ ASILLAR!