İstanbul’da tehlikeli yapılara 24 yaş kriteriİstanbul’da özellikle 99 zelzeleyi evveli binalar büyük tehlike taşıyor. Hürriyet’e konuşan uzmanlara göre, 1999’dan evvel inşa edilen neredeyse tüm yapılar tehlikeli statüsünde sayılmalı. Öncelikli olarak 24 yaşından büyük yapıların mutasyona sokulması teklifler arasında ilk sıralarda yer alıyor. ALİ GÜVENÇ KİRAZ GAYRİMENKUL HUKUKU DERNEĞİ BAŞKANI, AVUKAT: 99 EVVELİ TÜM BİNALAR SEÇİLSİN* Tehlikeli yapı tespiti için uzun zaman zorunlu. Bunun yerine ‘1999 evveli inşa edilen tüm yapılar tehlikeli statüsünde’ denilebilir. Evinin tehlikeli olmadığını düşünenler test yaptırmalı. Böylece daha süratli bir biçimde yüz binlerce konutun mutasyondan yararlanması sağlanır.KAÇAKLARA ÖZEL ÇÖZÜM* Tehlikeli ilçelerde can kaybını önlemek için ‘kısmi kuvvetlendirme’ yapılmalı. Ama firari yapıda kuvvetlendirme yapamazsınız. Firari yapılar için yeni bir idaremelik çıkarılmalı. Ancak bu bir imar bağışlamayı olmamalı, yapı netlikle yasal hale gelmemeli. Emel o yapıda yaşayanları gözetmek. Kısmi kuvvetlendirme yetmeyeceği için idaremeliğe ‘3 sene ya da 5 sene içinde de yapı yenilenecek’ biçiminde ek bir madde eklenebilir.HEMEN BAŞLANMALI* Rezerv yapı alanlarına süratlice konut inşasına başlanmalı. Bu alanlar evvel 10-15 sene mutasyonda evini tahliye edenler için kullanılmalı, sonra sosyal kiralık konuta dönüşmeli.* Özel sektör de desteklenerek bir hayli ilçede kiralık konut üretilmeli. Vergi avantajları ile üreticiler bu alana çekilmeli. İstanbul’daki boş bürolar kiralık konuta çevrilip, tehlikeli yapıdaki yurttaşlar buralara yönlendirilebilir. AVANTAJ SAĞLANMALI* İstanbul Büyülşehir Belediyesi hem kendisi hem de ilçe belediyeleri için meclisten karar çıkararak tezlikle kentsel değişim uygulama alanları tahsis etmeli. Belediye kanununa göre yapılırsa, kamulaştırma ve gerekli tahliye kararı alınır, maliklerin inisiyatifi beklenmez. Ama belediye kanunu uygulamalarında mutasyon kanununda olan vergi avantajları yok, bu avantajlar bu alanda sağlanmalı.KUBİLAY KAPTAN AFET UZMANI, İNŞAAT MÜHENDİSİ: EN ACİLLER TESPİT EDİLMELİ* En makûs vaziyetteki binaları devirmeliyiz. Belki bazı binalar zelzelede zarar görecek ama devrilmeyecek. Tüm kaynağı her binayı kuvvetlendirmeye tüketmemize gerek yok. En acil ve kesin olanları seçmeliyiz.ALİ RIZA İLGEZDİ AVUKAT: ATILMASI GEREKEN ÇOK EHEMMİYETLİ 12 ADIM* Kuvvetlendirme; bir yöntem olarak 6306 Rakamlı Kanun kapsamında yer almalı.* Parsel bazında değil daha geniş ölçekli yapılanmalar teşvik edilmeli.* Mevzuya ait özel uzman duruşmalar ihdas edilmeli.* Kentsel değişim kapsamında bildiri usulleri basitleştirilmeli.* Kentsel Mutasyon kapsamında getirilen mali avantajlar alan büyüklüğüne göre daha da artırılmalı.* Kira dayanakları asıl hale getirilmeli.* Şantiye şeflerinin kumpaslı olarak şantiyede bulunmaları gerekli hale gelmeli.* Yapı teftiş işletmelerinin iş yükü aşırılığının eksiltilmesi sağlanmalı.* Yapı teftiş işletmelerinin uygulayabileceği yaptırımların artırılmasına imkân tanınmalı.* Müteahhit şirketin yapı teftiş işletmesi tercihini etkileme ihtimalini önlemek emeliyle yapı teftiş işletmeleri için havuz sistemi çok aşikar biçimde uygulanmalı.* İnşaat ile alakalı tüm teknik eğitim bölümleri mimarlık, mühendislik, şehir tasarıcılık ve tüm bölümler gerekli stajları dahil olmak üzere sektörle entegre hale getirilmeli.* İş teşkilatlarının tekerrür inşaat projelerinde etkin rol alması sağlanmalı.