NASA’dan büyük keşif!

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı NASA, dünyaya takribî 100 milyon ışık seneyi mesafedeki bir yıldız çevresinde dönen ve yaşama ergonomik dünya boyutunda bir öte gezegen keşfetti. NASA’nın açıklamasına göre, Geçiş Halindeki Öte Gezegen Araştırma Uydusu TESS yörüngesindeki Yunus Dorado Takımyıldızı’nın “yaşama ergonomik bölgesinde” bulunan Dünya büyüklüğünde bir öte gezegen keşfetti. “Goldilocks bölgesi” olarak da bilinen ‘yaşama ergonomik bölge’, bir yıldızdan, bir gezegenin yüzeyinde suyun bulunabileceği doğru uzaklıkta olan ve şartların yaşam için ne çok sıcak ne de çok soğuk olduğu bir alandır. “TOI 700 e” isimli bu öte gezegen, yörüngesindeki yıldıza suyun gezegen yüzeyinde var olmasına imkân sağlayacak mesafede bulunuyor. Yıldız çevresinde 28 günde dönen gezegen, Dünya’nın yüzde 95 büyüklüğüne sahip olurken, kayalık örtüsünden oluşuyor. NASA analisti Emily Gilbert yaptığı açıklamada, “Bu, bildiğimiz çoklu, ufak, yaşanabilir bölge gezegenlerine sahip birkaç sistemden bkocamandır.” ifadesini kullandı. Bu bulgunun, TOI 700 sistemini daha yakından takip etmek için coşku verici bir ilerleme olduğunu vurgulayan Gilbert, son keşfedilen “TOI 700 e” öte gezegeninin, bir evvelki keşif “TOI 700 d’den” takribî yüzde 10 daha ufak ve TESS gözlemleriyle giderek daha ufak dünyalar bulunmasına da dayanakçı olduğuna dikkati çekti. TOI 700 d ise yörüngesini 37 günde bitiriyor. Uzmanlar, daha evvel “TOI 700” adlı sistemde “TOI 700 b, c ve d” olarak adlandırılan üç öte gezegen tespit etmişti. Gezegen TOI 700 d de yaşanabilir bölgede yörüngede. Ancak bilim insanlarının TOI 700 e’yi keşfetmesi için ek bir senelik TESS gözlemlerinin sonunda geldi. Maryland Üniversitesi, College Park’ta hekime adayı olan Ben Hord, “Yıldız biraz daha yakın olsaydı veya gezegen biraz daha büyük olsaydı, TOI 700 e’yi TESS bilgilerinin ilk senesinde tespit edebilirdik. Ancak sinyal o kadar cılızdı ki, onu tespit etmek için bir sene daha geçiş gözlemlerine lüzumumuz vardı” dedi. TESS göreviyle, ilk olarak etrafında üç gezegene sahip olduğu keşfedilen ve şimdi en az dört gezegene sahip olduğu bilinen TOI 700 sisteminin gezegenlerinin özellikleri şunları: TESS’in yeni bulguları, Amerikan Astronomi Derneğinin ABD’nin Washington eyaletindeki Seattle kentinde tertip edilen 241’inci senelik buluşmasında tahlilcilerle paylaşıldı. Her bkocaman baktığı güzergahtaki uzay boşluğunun dörtte birlik kesitini 27 gün devamlı gözlemleyen 4 büyük kamera donanımı kapsayan TESS uydusu, öte gezegenleri “geçiş” denilen bir konumda tespit etmeye çalışıyor. “Geçiş” bir öte gezegenin yörüngesindeki yıldızın önünden geçtiği anı tanımlıyor. Bilim insanları, bu anda yıldızın kameralara yansıyan parlaklığında oluşan eksilmeyi gözleyerek ışığın salım ve emilme ölçülerini ölçerek söz mevzusu gezegenlerin kütlesini, öz kütlesini ve atmosfer kompozisyonunu belirleyebiliyor. Resim: NASA