İran’da protestolar sürüyor

İran’ın güneydoğusundaki Sistan-Beluçistan eyaletinin Zahidan kentinde cuma namazının ardından ülke idaresine karşı şovlar tertip edildi. Sosyal medyada yayımlanan ve eyaletin idare merkezi Zahidan kentinde çekildiği anlaşılan görüntülere göre, cuma namazı sonrası Mekki Camisi’nden çıkan kalabalık bir grup, yürüyüşe geçerek ülke idaresini hedef alan sloganlar attı. Görüntülerde göstericilerin, ellerindeki dövizlerle Mahsa Amini protestolarıyla alakalı alınan ve kimileri infaz edilen idam kararlarına tepki gösterdiği görüldü. Barışçıl biçimde yapılan şovlara güvenlik eforlarının müdahale etmemesi de dikkati çekti. Sünni din adamı ve Zahidan kenti Cuma İmamı Abdulhamid İsmailzehi, Mekki Camisi’nde kıldırdığı cuma namazı evvelinde verdiği hutbede, yetkililere tutuklu gençlerin özgür vazgeçilmesi ve idamların durdurulması çağrısında bulundu. İsmailzehi, “Protestolar sırasında hapsedilenleri özgür vazgeçmenizi ve onlara sert davranmamanızı vicdanen öneri ediyoruz. Bunların çoğu genç ve yaşları minik. Genç erkekleri ve bayanları özgür vazgeçin. Onları muharip İran Ceza Kanunu’nda vefat cezasını gerektiren kabahat saymayın ve şayet öylelerse de vefat cezasına çarptırılmamalı ve öldürülmemeliler.” ifadelerini kullandı. Son zamanlarda ülkenin batısındaki Kürdistan eyaletinde iki Sünni din adamının hapsedildiğini söyleyen İsmailzehi, bu bireylerin de. özgür vazgeçilmesini istedi. İranlı din adamı, kanunların neşeyi kullanılmaması gerektiğini belirterek, “Bu ülke büyük bir ülke. Bu ülkede her dinden, meyilden ve kavmi orijinden insan var. Herkesin serbestliği olmalı. Tüzük bu serbestliği veriyor ancak ne yazık ki hukuksuzluk ülkemizde her yerden daha fazla var. Bir Hayli cumhurbaşkanı, tercihlerde kanunu uygulayacağını söyledi ve insanlar bu hesapla onlara rey verdi fakat göreve geldiklerinde hiçbir şey yapamadılar.” diye konuştu. İran’ın güneydoğusunda yer alan ve Sünnilerin yoğun popülasyona sahip olduğu Sistan-Beluçistan eyaleti, 30 Eylül’de cuma namazı sırasında protestocular ile İran güvenlik eforları arasında yaşanan, “Kanlı Cuma” olarak öğrenilen ve çok rakamda can kaybına yol açan hadiselere sahne olmuştu. Ülkedeki Mahsa Amini protestolarından değişik olarak şovların eyalete bağlı liman kenti Çabahar’da 15 yaşındaki bir kız çocuğunun bir polis memuru tarafından cinsel tacize uğradığı iddiası üzerine yapıldığı haberleri ülke medyasında yer bulmuştu. Takip eden günlerde de Haş kentinde şovlar tertip edilmiş, yeniden güvenlik eforlarının müdahalesiyle karşılaşılmıştı. Hadiselerde güvenlik eforları dahil olmak üzere onlarca birey hayatını yitirmişti. İsmailzehi, 2 Ekim’de yaptığı konuşmada, vakaları “felaket” olarak niteleyerek, güvenlik eforlarının ulusun üzerine ateş açtığını söylemişti. Zahidan başta olmak üzere Sistan-Beluçistan eyaleti, “Kanlı Cuma” vakalarının yaşandığı 30 Eylül’den bu yana her hafta cuma namazından sonra protestolara sahne oluyor. Beynelmilel Bağışlama Teşkilatı, protestolar sebebiyle hapsedilen iki bireyin idam edilmesinin ardından 26 bireyin daha idam edilme riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Resim: Anadolu Ajansı