Everest Dağı küçülmeye mi başladı?

Bunun sebebi ise iki sene evvel yürütülen bir çalışmaya katlanıyor. Dağdaki hava tazyiki sene süresince dikkat toplayacak derecede metamorfoz gösteriyor ve “tanımlanan zirve yüksekliği” tazyik sebebiyle Everest dağının boyuna tesir ediyor. Everest dağı ilerleyen senelerde ikinci en büyük dağ olarak öğrenilen K2’nin altında kalabilir.

İngiltere’de Loughborough Üniversitesi’nde abuhava bilimci olan yazı yazarı Tom Matthews, “Bazı yarıyıllarda K2, Everest’deri daha yüksek oluyor” dedi.

Daha yeni iki hafta evvel iScience duyurusunda yayımlanan yeni çalışma da Matthews ve meslektaşları, Everest Dağı zirvesinin yakınında bulunan hava gidişatı istasyonlarını ve Avrupa Uzay Ajansı’nın Kopernik uydusunun 40 seneyi aşkın müddet süresince kaydolduğu hava tazyik bilgilerini araştırdılar.

YUKARI ÇIKTIKÇA OKSİJEN EKSİLİYOR

Hava tazyiki ve Everest’te bulunan oksijen ölçüyü yakından ilgilidir.  Eos’a göre hava tazyiki eksildiği zaman, oksijen molekülleri de eksiliyor ve kolay bir soluk alma harekâtı dahi çok yorucu hale geliyor.

Bu sebeple Everest’e çıkmak isteyen dağcılar havanın yoğunluğunun eksildiği yüksek alanlara tırmandıkça yaşamda kalmak için oksijen dayanağına lüzum dinlerler. Ayrıca yazı yazarları şimdiye kadar yalnızca 169 erkek ve sekiz kadının oksijen dayanağı kullanmadan Everest’e çıkmayı muvaffak olduğunu söylüyor.

TAZYİK GİDEREK ARTIYOR

1979’dan 2019’a kadar olan yarıyıl da, Everst’in zirvesindeki hava tazyiki mevsime bağlı olarak 309’dan 343 hektopaskal arasında farklılık göstermiş.

Gazeteci Katherine Kornei blog da “Mayıs ayında Everest’te ölçülen vasati hava tazyikiyle karşılaştırıldığında, zirvenin oksijen bulunurluğu bakımından sezdirdiği yükseklik farkı 737 metreye denk geliyor” demiştir.

HAVA TAZYİKİ SEBEBİYLE KISAYMIŞ GİBİ GÖZÜKÜYOR

Başka Bir Deyişle Everest’teki oksijen kapasitesi, bazen dağın asılda olduğundan suratlarca metre daha kısaymış gibi sezilmesine neden oluyor. Bu sebeple 8.800 metre yüksekliğindeki Everest dağı bazen tazyik sebebiyle en uzun ikinci dağı K2’den 8.600 metre daha kısaymış gibi geliyor.

EVEREST’E YAZ MEVSİMİNDE ÇIKMAK DAHA KOLAY

Ayrıca analistler Everest’in hava tazyikinin yaz mevsiminde devamlı maksimum seviye de olduğunu gözlemlemişler. Bu gidişattan yola çıkarak oksijen daha fazla olacağı için dağa en iyi yaz mevsiminde çıkılabileceği tespit edilmiş.

Bununla birlikte dünya atmosferi abuhava başkalaşımı sebebiyle ısınmaya devam ettikçe, dağın idrak edilen yüksekliğinde de kalıcı eksilme dahi reelleşebileceği ön görülüyor.

Matthews “Isınma, dağı azıcık daha kısaltacak” diyor.