Etrafımız düşüncelerimiz üzerinde ne kadar tesirli? Bu psikolojik deney yanıtlıyor

Bir mevzu hakkında etrafınızdan etkilenmediğinizi düşünüyor olabilirsiniz lakin psikolojik bir deney; etrafın, fikir yaradılışında ne derece ehemmiyetli olduğunu ortaya koyuyor.

Polonyalı-Amerikalı bir Gestalt psikoloğu olan Solomon Asch, 1953 senesinde bugün dahi klâsik olarak adlandırılan bir deney yaptı. Toplam 50 erkek üzerinde yapılan deneyde gruplar farklı biçimlerde dağıtıldı ve her kobay grubuna iki farklı kart gösterildi.

Kartlardan birinde kısa, orta ve uzun çizgiler yer alırken ötekisinde yalnızca tek bir çizgi vardı. Kobaylardan istenen tek şey; iki kartta yer alan ve birbirine denk olan çizgiyi seçmeleriydi.

Ancak burada şöyle bir ayrıntı vardı; kalabalık kobay grupları arasında sadece biri reel katılımcıydı. Değişik kobaylara vermeleri gereken yanıtlar tembih edilmişti. 

Deneyin ilk başlarında herkes apaçık olan doğru yanıtı verdi ancak daha sonra onlara söylendiği gibi maksatlı olarak yanlış yanıtı seçmeye başladılar.

Reel kobaylar bir müddet donakalsa da onlar da grup kararına uymaya başladı ve öğrenerek yanlış olan çizgileri seçtiler. Deney neticeyi gösterdi ki; kobayların yüzde 32’si yanıtın yanlış olduğunu öğrenmesine karşın çoğunluğa uymuştu.

Asch deneylerinin sonunda, katılımcılara neden grubun geri kalanıyla aynı fikirde olduklarını sordu. Çoğu gidişatta, talebeler grubun geri kalanının yanılgılı olduğunu bildikleri halde alay mevzusu olma tehlikesini almak istemediklerini belirtti. Katılımcılardan birkaçı, grubun değişik azalarının yanıtlarının doğru olduğuna gerçekten inandıklarını öne sürdü.

Aynı biçimde psikanalizin kurucusu olarak kabul edilen Sigmun Freud da kitle psikolojisi olarak öne sürdüğü fikrinde de aynı şeyi belirtiyor; birey, grubun içerisinde benliğini kaybeder ve grubun ortaklaşa inancına bağlanır. 

Grubun ortak enerjisi karşısında şahıslar dışlanmaktan korktuğu için geçim sağlar zira insan psikolojisine göre; ayrı kalmaktansa, çoğunluğun olduğu yerde güçlü sezmek daha iyidir. 

Kaynak: Simply Psychology

TOKSİK POZİTİFLİK NEDİR VE NEDEN RİSKLİDİR? NEDEN ACI YEDİĞİMİZDE SICAK BASAR VE BURNUMUZ AKAR? BULUTLARIN BİÇİMİ NEDEN BİRBİRİNDEN FARKLI? FİLMLERDE AYNA SAHNELERİ KAMERA GÖZÜKMEDEN NASIL ÇEKİLİYOR?