Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri’nden Mescid-i Aksa baskınına tepki

Bakanlık Sözcüsü Ned Price, günlük basın buluşmasında, Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya baskın tertip etmesine ait suallere, “Bu ziyaretin gerilimi artırma ve şiddeti kışkırtma potansiyeli var. Söylediğimiz gibi, bu potansiyele sahip rastgele bir tek taraflı eylemden derin evham dinliyoruz. Bu ziyaret bizi derinden kaygı veriyor. Tarihi statükoya gelince, tarihi statükonun ne olduğunu buradan belirlemek bana düşmez. Tarihi statükonun ne olduğunu söylemek Amerika Birleşik Devletlerine düşmez.” cevabını verdi. Amerika Birleşik Devletleri’nin kesin bir biçimde Kudüs’teki kutsal mekanların tarihi statükosunun korunmasından yana olduğunu belirten Price, kutsal yerlerin tarihsel statükolarını değiştirmeye müteveccih tek taraflı adımlara karşı olduğunu dile getirdi. Price, “Bu cins adımlar kabul edilemez.” dedi. Price, Amerika Birleşik Devletleri’nin Ben-Gvir ile rastgele bir temasta bulunmadığını ancak Amerika Birleşik Devletleri idaresinin gün içinde yeni İsrail yönetimi ile mevzuyu görüştüklerini söyledi. İsrail’in fazla sağcı yeni bakanı Ben-Gvir, sabahın erken saatlerinde İsrail polisinin yoğun gözetmesi altında Harem-i Şerif’e girmişti. Provokatif eylemleriyle tanınan Ben-Gvir, 5 sene sonra Mescid-i Aksa’ya giren görevdeki ilk İsrailli bakan olmuştu. İsrailli siyasetçi, Mescid-i Aksa’daki statükoyu ihlal eden ve Filistinlilerce baskın olarak değerlendirilen bu eylemini, İbrani takvimine göre “Tevet” ayının 10’uncu gününde Asara BeTevet asıllaştırmıştı. Ben-Gvir’in daha evvel Mescid-i Aksa’yı “ziyaret” edeceğini duyurması, işgal altındaki Filistin topraklarında tepkiyle karşılanmış ve gerilimi tırmandırmıştı. Ben-Gvir, yeni kurulan hükümette bakan olmadan evvel milletvekilliği yarıyılında da Mescid-i Aksa baskınları, Filistinlilere müteveccih şiddet eylemlerini teşvik etmesi ve ırkçı söylemleri sebebiyle sıkça isminden söz ettiriyordu. İsrailli Bakan’ın bu baskını başta Türkiye olmak üzere bir hayli ülke tarafını ayıplanmıştı. Mescid-i Aksa, İsrail ile Ürdün arasında 26 Ekim 1994’te imza atılan barış antlaşmasına göre Ürdün Vakıflar, İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığına bağlı Kudüs İslami Vakıflar Yönetinin himayesinde bulunuyor. Ancak Yahudiler, İsrail’in tek taraflı kararı ve bazı fanatik Yahudi teşkilatlarının teşebbüsleriyle 2003’ten bu yana İslami Vakıflar Yönetinin izni olmadan polis eşliğinde kutsal mabede girerken, bu baskınlar özellikle 2022 senesinde giderek artan bir hal aldı. Geçen senenin Mescid-i Aksa’ya müteveccih ihlaller açısından en besbelli yıl olduğunu duyuran İslami Vakıflar Yönetinin bilgilerine göre, 2022 seneyi süresince 48 binden fazla Yahudi meskenci Mescid-i Aksa’ya baskın tertip etti. Resim: Anadolu Ajansı