Zelzele yatağı ve zelzele odası işe yarıyor mu? Hayat kurtaran 7 noktayı açıkladı6 Şubat’tan bu yana yaşanan zelzeleler ve 40 bini aşkın can kaybından sonra zelzele anında hayat kurtaracağına inanılan sistemler yine gündeme geldi. Zelzele yatakları ve kafes odalar zelzele anında hayat kurtarabilir mi? Zelzele Uzmanı Prof. Dr. Hüsnü Can, insanların ‘canını kurtarma’ psikolojisiyle sığınmak istedikleri bu sistemlerin işlevsel olup olmadığını açıkladı. Başta merkez üssü Kahramanmaraş olmak üzere 11 şehirde ciddi tahribe ve can kaybına yol açan zelzeleler tüm Türkiye’yi derinden salladı. Zelzeleye evveli ve zelzele anında alınması gereken ihtiyatlara karşı ise uzmanların ihtarları devam ediyor. Zelzele anında bir hayli bireyin hayatını kurtaran ‘yaşam üçgeni’ en dikkat toplayan usullerin başında geldi. Sağlamlığından emin olunan eşyaların yanına sığınan ancak içinde bulunduğu yapı sarsıntıya katlanamayıp çöktüğünde ise günlerce kurtarılmayı bekleyecek depremzedelerin, minik yaşam boşluklarında günlerce süren bekleyişi açlık ve susuzlukla daha da güç olabiliyor. Resmi bilgilere göre 17 bin 480 bireyin hayatını kaybettiği 1999 Gölcük Zelzeleyi’nden sonra satışa sunulan ve zelzele anında vefattan kurtaran sistemler olarak tanıtılan zelzele odaları ve zelzele yatakları ise piyasadaki varlığını sürdürüyor. Peki, bu odalar gerçekten hayat kurtarabilir mi? Milliyet’ten Zeynep Dilara Akyürek’in haberi… ‘ZELZELEDE YAPIYLA BERABER SAVRULABİLİR’Büyük zelzeleler sırasında oluşan sarsıntı insanları ve yapıları ciddi biçimde savurabiliyor. Sarsıntı başladığında zelzele odalarına, kafeslere ya da zelzele yataklarına sığınmak, koruma emelli üretilen bu sistemlerin de savrulmasına mani olamıyor.Zelzele Uzmanı Prof. Dr. Hüsnü Can zelzele anında içine saklanılan zelzele odalarının ya da kafes sisteminin de sarsıntıyla savrulduğunda tehlikesiz olmaktan çıkacağının altını çizdi. Zelzele anında yaşanan imhanın beton ve demirlerin yapı güvenliği açısından beceriksiz olduğuna işaret ettiğini belirten Prof. Dr. Can, “Bu vaziyette beton ezilir ve yapıdaki demirler de natürel olarak burkulur. Ancak bu hadiseyi çelik kafesle eşleştirmek doğru değil. İkisinin zelzelede tutumları eş değildir. Kafes bir bağımsız kısımda yapılır. Yapı zelzeleye dayanıklı değilse kafes yapıyla beraber savrulur” dedi.Depremin ne zaman olacağı hipotez edilemediği için, nerede zelzeleye tutulacağı da meçhul. Prof. Dr. Can, bu sistemlerin içinde bulunulan yapının tek bir kısmında bulunmasının fayda sağlamayacağını da laflarına ilave ederek şunları söyledi: ‘EHEMMİYETLİ OLAN BİNANIN ZELZELEYE DAYANIKLI OLMASI’Kahramanmaraş ve Hatay merkezli son zelzelelerin ardından enkazda hayata tutunmanın ne biçimde muhtemel olacağı pek çok birey tarafını incelenirken, yapıların dayanıklı hale getirilmesi için hangi tekniklere müracaat etileceği de gündeme geldi. Prof. Dr. Can zelzeleye dayanıklı ve tehlikesiz bir yapı inşa etmek için dikkat edilmesi gereken 7 noktayı şöyle sıraladı:1- Bölgenin zelzele açısından özellikleri iyi araştırılmalı.2- Yerel zemin, zemin şartları ve bina temel sistemleri iyi belirlenmeli.3- Kullanılan yapı malzemeleri ve niteliği araştırılmalı.4- Yapının mimari tasarımı zelzele korunarak yapılmalı.5- Yapının taşıyıcı sistemi kiriş, sütun, betonarme perdeleri, ve yapının temel tasarımı sağlam uygun olmalı.6- Yapının projesine göre yapılan imalatlar kalıp, beton ve demirler özenli ve emekçilikleri kaidelere uygun olmalı.7- Projenin ve yapı teftişinin netlikle dikkatli ve hatasız olmalı. Her şeyden ehemmiyetlisi ‘Türkiye Zelzele İdaremeliği’ne uygun olmalı.