ABD’den Rusya’ya ‘nükleer’ suçlaması

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Rusya, Yeni START Antlaşması kapsamında kendi topraklarındaki teftiş faaliyetlerine izin verme mükellefliğine uymuyor. Rusya’nın denetim faaliyetlerini yalanlaması, Amerika Birleşik Devletlerinin antlaşma kapsamındaki ehemmiyetli haklarını kullanmasını yasaklıyor ve Amerika Birleşik Devletleri-Rusya nükleer silah hakimiyetinin uygulanabilirliğini tehdit ediyor.” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, ayrıca Moskova’nın antlaşma kapsamındaki takvime uygun olarak İkili Danışma Kurulunun buluşmasına katılma mükellefliğini de yerine getirmediği belirtildi. Rusya’nın antlaşmaya uymak üzere geri dönmesinin sarih bir yolu olduğu vurgulanan açıklamada, “Tek yapması gereken Yeni START Antlaşması kapsamında senelerdir yaptığı gibi topraklarında teftiş faaliyetlerine izin vermesi ve İkili Danışma Kurulunun bir seansına katılmasıdır.” değerlendirmesi yapıldı. Açıklamada, Rus müfettişlerin Amerika Birleşik Devletlerine seyahat etmeleri ve nükleer mevzusunda denetim yapmalarını yasaklayan hiçbir şey olmadığı kaydolunarak, Yeni START Antlaşmasının hali hazırda Amerika Birleşik Devletlerinin milli güvenlik çıkarları için ehemmiyetli olduğu belirtildi. Amerika Birleşik Devletlerinin Rusya ile 5 Şubat 2021’de antlaşmayı 5 seneliğine uzattığı anımsatılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Antlaşmanın bir karar ve öngörülebilirlik vasıtayı olarak kalmasını sağlamak için Rusya, mükellefliklerini bütün olarak yerine getirmeli ve antlaşmaya uymalıdır. Amerika Birleşik Devletleri nükleer silah hakimiyetini, ülkesini, bağlaşıklarını ve küresel güvenliği kuvvetlendirmenin bırakılmaz bir yolu olarak görmeye devam ediyor.” Gerilim zamanlarında karşılıklı saydamlığın ehemmiyet talep ettiği belirtilen açıklamada, “Amerika Birleşik Devletleri, Yeni START Antlaşması’nı bütün olarak uygulamak için Rusya ile yapıcı bir biçimde çalışmaya hazır.” yorumu yapıldı. Amerika Birleşik Devletlerinin Sovyetler Birliği ile 1991’de, Rusya Federasyonu ile 1993’te imza attığı Stratejik Silahların Eksiltilmesi Antlaşmalarının START 1 ve START 2 devamı olan Yeni START Antlaşması, Washington ve Moskova arasında yürürlükteki son nükleer uyuşma olma özelliğini taşıyor. 2010 senesinde imza atılan Yeni START Antlaşması, Rusya ve Amerika Birleşik Devletlerinin konuşlandırdığı stratejik nükleer savaş başlıklarının rakamını maksimum 1550 ile hudutlandırıyor. Antlaşma ayrıca rampaların ve nükleer kapasiteli ağır bombardıman uçaklarının rakamını 800 ile hudutlandırıyor. 5 Şubat 2011’de yürürlüğe giren 10 senelik antlaşmanın süresi 5 Şubat 2021’de sona eriyordu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, uyuşmayı 5 seneliğine uzatma kararını 29 Ocak 2021’de imza atmıştı. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden de uyuşmayı uzatma kararını 5 Şubat 2021’de bildirmişti. Resim: Anadolu Ajansı