ABD’den kritik Rusya ve Çin açıklaması

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya’yı ehemmiyetli yaptırım ve sınırlamaları birliktesi getiren “teröre destek veren ülkeler” listesine almanın istenmeyen neticeler doğurabileceğini söyledi. Blinken, Senato Ödenekler Kurulunun Dışişleri, Dış İşlemler ve Alakalı Programlar Alt Kurulunda bakanlığın 2024 bütçesi üzerine bir seansta sualleri cevapladı. Dünyadaki küresel yiyecek krizine ait değerlendirmelerde bulunan Blinken, Amerika Birleşik Devletleri’nin küresel yiyecek gereksinimleri için kullanılmak üzere Dünya Yiyecek Programına finansal destek vermeye devam ettiğini söyledi. Ukrayna’yı “dünyanın ekmek sepeti” olarak niteleyen Blinken, Rusya-Ukrayna savaşından dolayı bu ülkenin hububat ihracatının sekteye uğradığını ve bu gidişatın küresel yiyecek krizini şiddetlendirdiğini ifade etti. Blinken, “Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin gayretleri ile Karadeniz Hububat Holü Anlaşması’na geri dönmemizden memnuniyet dinliyorum. Ancak bu da kırılgan bir şeydir. Hububat Holü Fark yarattı ancak kırılgan.” diye konuştu. Bir senatörün, Beynelmilel Ceza Duruşmasının UCM Ukrayna’da “savaş kabahatleri işlediği” yargılamasıyla Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e müteveccih tutma kararı çıkarmasını anımsatarak, Rus liderin Amerika Birleşik Devletleri’ye rastgele bir vesileyle gelmesi vaziyetinde hapsedilip hapsedilmeyeceğine ait sualine Blinken, “Kanunlara bakmamız gerekir, önden bir şey diyemem. Daha da ehemmiyetlisi bildiğiniz üzere UCM’ye taraf değiliz. Dolayısıyla bu farazi mevzuya girmek istemiyorum.” cevabını verdi. Putin’in Amerika Birleşik Devletleri’ye gelme gibi bir tasarıyı olmadığını da belirten Blinken, “Duruşmaya taraf olan herkesin yükümlüğünü yerine getirmesi gerekir.” değerlendirmesinde bulundu. UCM, Ukrayna’da işlenen kabahatlere ait yürüttüğü soruşturma kapsamında, Rusya Devlet Başkanı Putin ve Rusya’nın Çocuk Hakları Komiseri Maria Alekseyevna Lvova-Belova hakkında “savaş kabahati” bahanesiyle tutma kararı çıkarıldığını duyurmuştu. Bir senatörün Rusya’nın “teröre destek veren devletler” listesine ilave edilmesi mevzusunda çalışmalarının olup olmadığını sorması üzerine Blinken, Rusya’ya müteveccih çok muhtelif yaptırımlar getirdiklerini söyledi. Blinken, “Rusya’nın savaş kabahatleri ve azaplarına müteveccih çok değişik yaptırımlarımız var. Teröre destek veren devletler listesine almanın birliktesi potansiyel istenmeyen neticeler getirebileceğini düşünüyorum.” diye konuştu. Moskova’ya karşı makul her adımı attıklarını kaydolan Amerika Birleşik Devletleri’li Bakan, “Teröre destek veren devletler listesine ekleme mevzusunu konuşmamız gerekir. Aynı neticeyi alabilecek daha iyi yollar da var.” yorumunda bulundu. Bir senatörün Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Moskova ziyaretini anımsatarak, “Rusya ile Çin arasındaki ilişkiyi çıkar konutluluğu mu yoksa stratejik bir ittifak olarak mı nitelendiriyorsunuz?” sualini Blinken, “İkisinin sentezi denilebilir. Hatırlarsanız aralarında zati bir ortaklık vardı. Rusya’nın Ukrayna hücumundan hemen evvel görüştüler ve ‘hudutları olmayan bir ortaklıktan’ bahsettiler.” biçiminde yanıtladı. Çin’in Rusya’ya diplomatik, politik ve belli miktarda malzeme yardımı verdiğini belirten Blinken, Pekin idaresinin Rusya’ya silah vermesinin ağır neticeleri olacağını dile getirdi. İsrail Meclisinin, 2005’te boşaltılan işgal altındaki Batı Şeria’daki 4 yasa dışı Yahudi mesken ünitesini yine kalemtıraş kanunu onaylaması da seansta gündeme geldi. Amerika Birleşik Devletleri, Ürdün, Mısır, Filistin ve İsrail kurullarının Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde İsrail ile Filistin arasındaki gerilimi düşürmeye müteveccih uzlaşmasından sonra İsrail Meclisinin bu kararı alması bir senatör tarafından uzlaşmanın ihlali olarak nitelendirildi. Senatörün Amerika Birleşik Devletleri’nin bu mevzuda ne yapacağını sorması üzerine Blinken, “Bunun Meclis kararının nereye varacağını veya Amerika Birleşik Devletleri’nin ne yapacağı mevzusunda spekülasyonda bulunmak istemiyorum. Şunu ifade edebilirim, hem İsrail hükümeti hem de Filistin yönetimi bu sükunet sürecinin sağlanması için onlarla çalışmak üzere müdahil olmamızı istedi. Şayet taraflardan biri veya ikisi hepimizin lüzumlu olduğuna inandığımız şeyleri yapmazsa, bunu arabuluculuk yapmamız güç veya boşuna olacak.” değerlendirmesinde bulundu. ​​​​​​​ Blinken, tarafların üzerlerine düşeni yapması gerektiğini tekrarladı. Resim: Anadolu Ajansı