“Kraliyet arazisi birçok ölüm ve kaybolmayla bağlantılı”

İngiliz The Guardian’ın araştırmasına göre, Kral Charles’ın Norfolk’taki Sandringham’da bulunan malikanesi, son 20 senede legal olarak korunan bir hayli kuşun vefatı ve kaybolmasıyla irtibatlı. Bu hadiseler arasında İngiltere’nin en ender yırtıcı kuşlarından kimilerinin zehirlendiği, vurulduğu ve kaybolduğu iddiaları da yer alıyor. Bunlardan birinin İngiltere’de nesli kritik derecede risk altında olan, İngiltere’nin doğusunda üreyen son dişi Montagu yaban kuşunun sırlı bir biçimde kaybolmasıyla alakalı olduğu belirtildi.

The Guardian, 2003 senesinden bu yana krallık malikanesi ve krala ait komşu çiftlik arazileriyle irtibatlı, kuşkulu yaban yaşamı kabahatleri ya da makûsa kullanım iddialarını kapsayan 18 olay tespit etti. Olayların bir hayliyi resmi tertip ediciler tarafından bilgi edinme serbestliği mevzuatı kapsamında yayınlanan iç dokümanlarda da ayrıntılandırıldı.

Dokümanlar; polis ve icra yetkililerinin krallığın takribî 20 bin dönümlük park alanı, tarım arazisi ve ormanlık alana dağılan özel malını nasıl kumpaslı olarak soruşturduğunu da ortaya koyuyor. Son soruşturmanın bu senenin başlarında sona erdiği ifade edildi.

Ancak aynı dokümanlar aynı zamanda, mala zaman zaman resmi soruşturmaların nasıl yasaklandığını da ortaya koydu. Misalin 2016 senesinde Natural England, arazide 40 kadar ağaç güvercininin kuşkulu vefatını inceleyemediğini, zira alanın bir sabah erken saatlerde ‘arınılmış’ göründüğünü kaydoldu.

Raporlara göre 2006 senesinde Sandringham’daki bekçilerden biri, legal olarak korunan bir alaca baykuşu tuzağa düşürerek sakatladığını itiraf etmesinin ardından 500 sterlin para ve 470 sterlin gider cezasına çarptırıldı. 2006’daki davayı yürüten Crown Prosecution Service avukatı Nicholas Crampton, zaferli mahkumiyetin Sandringham’ın uygulamalarını iyileştirmesini sağlaması gerektiğini, ancak bunun yerine arazisinde yinelenen vakaların yaşandığını söyledi.

Koruma uzmanları raporda özellikle Birleşik Krallık’ın en ender görülen ve nesli tükenmekte olan yırtıcı kuşu olan 2 Montagu yırtıcı kuşu ile alakalı hadisenin kaygı verici olduğunu belirtti. Rapora göre  kuşlardan yalnızca 9’u şu anda Birleşik Krallık’ta yaşıyor.

İlk kuş Ağustos 2014’te Sandringham’a ait tarım arazisinde, ikincisi ise Ağustos 2017’de birkaç surat metre ötede kayboldu. Her iki kuşa da cinslerin iyileşmesine takviyeci olmak için koruma programlarının bir parçası olarak uydu yaftaları takıldığı ancak her iki olayda da yaftalar ve kuşların hiçbir ihtar olmaksızın aniden ortadan kaybolduğu belirtildi.

Bir uzman, Sally ismi verilen ikinci Montagu kuşunun kaybının cinsinin mukadderatı üzerinde ‘ehemmiyetli’ bir tesiri olduğunu zira Sally’nin İngiltere’nin doğusunda yaşamda kalan son Montagu kuşu çiftinin dişisi olduğunu ifade etti. Birleşik Krallık’ta artık üreyen çift kalmadığının da altı çizildi.

Krallık ailesinin malikanenin resmi müesseseler tarafından mevzuya ait sualleri ile karşı karşıya olduğu ve bu mevzudaki yalanlandığı da ifade edildi. Ancak Sandringham’dan bir lafçı “İddia edilen yaban yaşamı veya böcek ilacı hadiselerine ait her türlü soruşturmayı tamamen desteklediklerini ve işbirliği yaptıklarını” söyledi. Açıklamada iddiaların büyük çoğunluğunun ‘ya başka bir harekât yapılmadan soruşturulduğu ya da çok az veya hiç somut delile sabretmeyen iddialar olduğu’ da özellikle vurgulandı.

O yarıyılda medyada geniş yer bulan bir başka hadise de raporlarda yer aldı. Ekim 2007’de Prens Harry ve bir dostunun Sandringham üzerinde iki tavuk vurulduktan sonra polis tarafından denetlendiği ancak rastgele bir hapsetme ya da yargılama olmadığı belirtildi.

Yırtıcı kuşlar, ülkenin biyolojik spektrumunun hayati bir parçası oldukları için Birleşik Krallık’ta onlarca yıldır korunuyor. Bu kuşları öldürmek ya da rahatsız etmek 1981 tarihli Yaban Yaşamı ve Kırsal Alanlar Kanunu uyarınca kabahat teşkil etmekte olup, kabahat işleyenler sınırsız para cezasına ve 6 aya kadar mapus cezasına çarptırılabiliyor

The Guardian’a göre son 23 senede Kraliçe II. Elizabeth ve şimdi de oğlu Kral Charles, çiftlikleri ve arazideki ormanlar için kırsal alan ve etraf yönetimi ismine 15.4 milyon sterlinden fazla devlet yardımı aldı.

Avrupa Birliği kaideleri uyarınca, tarım ve etraf sübvansiyonları alan rastgele bir toprak sahibi veya çiftçi, etrafı koruma kaidelerini ihlal ederse bu ödemeler kesilebilir veya geri alınabilir. Bu kaideler çapraz geçim tertip etmeleri olarak öğrenilmektedir.

* Haberin görselleri Reuters ve Associated Press’ten servis edilmiştir.