Çin’den G7’ye ‘Tayvan’ tepkisi

Çin, G7 ülkelerinin Japonya’nın Hiroşima kentinde tertip ettikleri dorukta Tayvan, Doğu ve Güney Çin Denizi, Hong Kong, Sincan, Tibet, nükleer silahlar ve “ekonomik baskı” gibi mevzularda Çin’e yapılan atıflara tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, yaptığı yazılı açıklamada, G7’nin, dünyada sulhu, kararı ve refahı teşvik ettiğini ileri sürdüğünü, fakat hakikatte beynelmilel sulha mani olduğunu, bölgesel karara hasar verdiğini ve öteki ülkelerin kalkınmasına ket vurduğunu korundu. G7’nin Çin ile irtibatlı mevzuları Çin’i karalamak, Çin’e saldırmak ve iç işlerine müdahale etmek için kullandığını ileri süren Sözcü Hua, bu tavrı ayıpladıklarını, doruğun ev sahibi Japonya’yı ve alakalı öteki tarafları protesto ettiklerini bildirdi. Hua, Çin’in “dışlayıcı bir blok” oluşturmaya çalışan az rakamda ülkenin koyduğu “sözde kaideleri” kabul etmeyeceğini vurgulayarak, “Bir avuç Batılı ülkenin isteyerek başka ülkelerin iç işlerine karışarak küresel sorunları manipüle ettiği günler geride kaldı.” dedi. Çin’in, Birleşmiş Milletlerin BM merkezinde olduğu beynelmilel sisteme, BM Şartı’nın emel ve prensipleri güzergahında beynelmilel hukuka ve temel normlara dayalı beynelmilel sisteme bağlı olduğunu belirten Hua, G7 ülkelerine, bloklar arası cepheleşme yaratarak öteki ülkeleri çevrelemeye ve baskılamaya son verme çağrısı yaptı. Sözcü Hua, “Beynelmilel cemiyet, G7 güdümündeki Batı’nın ‘Evvel Amerika” diyerek dünyayı ideoloji ve bedeller üzerinden parçalamaya çalışan az rakamda ülkenin yerleşik çıkarlarına hizmet etmek için oluşturduğu dışlayıcı minik blokların kaidelerini kabul etmeyecektir.” ifadesini kullandı. G7 liderlerinin “Tayvan’da statükoyu tek taraflı olarak değiştirmeye müteveccih teşebbüslere karşı olduklarına” müteveccih açıklamasını tenkit eten Hua, “G7, aralıksız Tayvan Boğazı’nda sulhun korunmasından bahsediyor ancak Tayvan’ın bağımsızlığına karşı çıkmaktan söz etmiyor. Böyle yaparak Tayvan’ın bağımsızlığını korunan eforlara destek veriyor, onlarla kabahat birliği ediyor.” değerlendirmesinde bulundu. Tayvan’ın Çin’in parçası olduğunu, Tayvan meselesinin Çinliler tarafından çözülmesi gerektiğini ifade eden Hua, “Kimse Çin milletinin, Çin’in hakimliğini ve toprak tamlığını koruma mevzusundaki kararlılığını ve hünerini azımsamasın.” dedi. Hua, Hong Kong, Sincan ve Tibet ile ilişkili sorunların tamamen Çin’in “iç işi” olduğunu, hiçbir dış eforun “insan hakları gerekçesiyle” bunlara müdahale etmesini kabul etmeyeceklerini belirterek, G7 ülkelerine Çin’i yargılamayı vazgeçip kendi tarihlerine ve insan hakları sicillerine bakmalarını öneri etti. Çin’in denizlerde beynelmilel hukukun korunmasının korunucusu olduğunu vurgulayan Hua, Doğu Çin Denizi ve Güney Çin Denizi’ndeki gidişatın “genel olarak tutarlı olduğunu” belirtti. Hua, alakalı ülkelerden, bölge ülkelerinin sulhu ve kararı sağlama gayretlerine saygı göstermelerini, denizlerdeki meseleleri bölge ülkeleri arasında çatışma ve bloklar arası cepheleşme yaratmak için kullanmaya son vermelerini istedi. Hua, Çin’in ima edildiği “ekonomiyi baskı taşıtı olarak kullanma” yargılamasına ait ise “Geniş çaplı tek taraflı yaptırımları ve ekonomik bağları koparmaya, sanayi ve tedarik zincirlerini sekteye uğratmaya müteveccih eylemleri ile Amerika Birleşik Devletleri, ekonomik ve ticari ilişkileri politikleştiren ve silah olarak kullanan en büyük baskıcı efordur.” değerlendirmesinde bulundu. Çin’in nükleer taktiğinin tamamen korunma emelli olduğunu, nükleer silahlara sahip ülkeler arasında “ilk kullanan olmama” vaadini yapan tek ülke olduğunu andırdıran Hua, ülkenin nükleer kapasitesini milli güvenliğin gerektirdiği minimum seviyede yakalayacağını, bu mevzudaki tavrının saptırılmaması gerektiğini kaydoldu. Resim: AP