Filipinler ve Çin arasında ABD krizi

Çinli yetkililerin Filipinli muhataplarına, Amerika Birleşik Devletlerine yeni askeri üsler verilmesine ait kaygılarını ilettiği bildirildi. Diplomatik kaynaklara göre, Çin Dışişleri Bakan Takviyecisi Sun Veydong ve Filipinler Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Theresa Lazaro ile kurullarının Güney Çin Denizi’ndeki dominantlık anlaşmazlıklarının çözümü için yaptığı görüşmelerde mevzu gündeme geldi. Çin tarafı, Filipinler’in Güney Çin Denizi’ne ve Tayvan’a egemen konumdaki Luzon Adası’nda Amerika Birleşik Devletlerine ilave askeri üsler vermesinin bölgede tehdit oluşturacağını belirtti. Filipinli yetkililer, Çinli kurula verdikleri cevapta Amerika Birleşik Devletlerinin ülkedeki askeri varlığının genişletilmesinin milli çıkarlara uygun olduğunu ve Filipinler’in natürel afetlerle gayret hünerini geliştireceğini ifade etti. Filipinler, şubatta Amerika Birleşik Devletleri Korunma Bakanı Lloyd Austin’in ülkeyi ziyareti sırasında, Genişletilmiş Korunma İşbirliği Uyuşması EDCA kapsamında Amerika Birleşik Devletleri’nin 4 askeri üsse daha ulaşımına izin verileceğini duyurmuştu. Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr, dün yaptığı açıklamada yeni üslerin ülkenin kuzey bölgesinde yer alacağını, ayrıca Amerika Birleşik Devletlerinin güneydeki Palawan Adası’nda kalmasına izin verileceğini bildirmişti. 2014 tarihli EDCA kapsamında Filipinler’de 5 askeri üsse ulaşımı bulunan Amerika Birleşik Devletleri, Tayvan’a ve Güney Çin Denizi’ne egemen konumdaki Luzon Adası ve kuzeybatı bölgelerine asker konuşlandırmak istiyor. Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri arasında dominantlık anlaşmazlıklarının odağında bulunuyor. Çin, ilk defa 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde dominantlık iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede Filipinler’in yanı gizeme Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor. Çin’in bölgedeki anlaşmazlıklı adalarda üsler inşa etmesine, askeri unsurlarının yanı gizeme sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine, bölge ülkelerinin yanı gizeme Amerika Birleşik Devletleri De karşı çıkıyor. Resim: Anadolu Ajansı