İsrail ile Sudan, ABD’de barış anlaşması imzalayacak

İsrail ile Sudan’ın, Hartum’daki geçici idare olan Hakimlik Konseyi’nin yetkilerini sivil hükümete devretmesinin ardından Washington’da bir barış uyuşması imzalayacağı bildirildi. İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen’in, Hartum’a giderek Sudan Hakimlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ile bu sene iki ülke arasında imza atılması tasarlanan barış uyuşmasını görüştüğü belirtildi. Amerika Birleşik Devletlerinin onayıyla hakikatleştiği açıklanan ziyarette “barış uyuşmasına son biçiminin verildiği” aktarıldı. Açıklamada, barış uyuşması imza merasiminin, Sudan’daki geçici idare olan Hakimlik Konseyi’nin yetkilerini sivil bir hükümete devretmesinin ardından Washington’da “takribî birkaç ay içinde” yapılmasının tasarlandığı ifade edildi. Sudan’ın son yarıyılda İsrail ile klasikleşme uyuşmaları imzalayan Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Fas’tan sonra dördüncü ülke olacağına vurgu yapıldı. Sudan ziyaretinde Cohen’e, İsrail Dışişleri Bakanlığı kurulunun eşlik ettiği ve görüşmelerde İsrail’in Hartum’daki idareye “yiyecek güvenliği, su kaynakları yönetimi, tarım ve değişik kalkınma alanlarında takviye” isteğini ilettiği paylaşıldı. Açıklamada görüşlerine yer verilen Cohen’in, “Bugün Sudan’a hakikatleştirilen ziyaret stratejik bir Arap ve Müslüman ülkeyle tarihi barış uyuşmasının köşe taşını teşkil ediyor.” ifadelerini kullandığı belirtildi. Cohen’in, Sudan ile imza atılacak uyuşmanın Tel Aviv’in Afrika’daki değişik ülkelerle diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun önünü kalemtıraşına işaret ettiği kaydedildi. İsrail’in Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Golan Tepelerini işgal ettiği 1967’deki Altı Gün Savaşı’ndan sonra Hartum’da bir araya gelen tarihi Arap Birliği Zirvesi’nin karar metnine işaretle Cohen’in şu değerlendirmede bulunduğu aktarıldı: “Sudan’ın başşehri Hartum, İsrail’de Arap ülkelerinin ‘üç hayır’ biçimindeki tarihi Arap Birliği kararını andırdırır; ‘İsrail ile barışa hayır, İsrail ile görüşmelere hayır, İsrail’i tanımaya hayır.’ Sudanlılarla ‘üç hayır’ın üç evet’ olduğu yeni bir hakikatlik inşa ediyoruz; İsrail ve Sudan arasında görüşmelere evet, İsrail’i tanımaya evet, devletler ve uluslar arasında barışa evet.” Daha Önceki Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, 23 Ekim 2020’de yaptığı açıklamada, Sudan’ın İsrail ile barış yapmak ve ilişkilerini basmakalıplaştırmak mevzusunda anlaşmaya vardığını duyurmuştu. Bunun hemen evvelinde Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Trump’ın Sudan’ı “teröre destek veren ülkeler” listesinden çıkarma kararını imza attığı bildirilmişti. İstihbarat Bakanlığı yarıyılında Sudan’ı ziyaret eden ilk İsrailli bakan olan Cohen, 25 Ocak 2021’de, Sudan Hakimlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ve Korunma Bakanı Yasin İbrahim ile bir araya gelmişti. İsrail ile Sudan bütün klasikleşme uyuşmasını şu ana kadar henüz resmi olarak imza atmadı. Resim: Anadolu Ajansı