İran’dan ‘yüzde 84’ yalanlaması

İran, uranyumu yüzde 84 saflıkta zenginleştirdiğine dair haberlerin doğru olmadığını bildirdi. İran resmi ajansı IRNA’nın haberine göre, İran Atom Enerjisi Müesseseyi Lafçısı Behruz Kemalvendi, ülkesinin yüzde 84 saflıkta uranyum zenginleştirdiğine dair beynelmilel medyada çıkan iddialara cevap verdi. İddiaları “asılların saptırılması” olarak niteleyen Kemalvendi, “Zenginleştirme harekâtı sırasında yüzde 60’ın üzerinde uranyum parçacığı veya parçacıklarının bulunması, yüzde 60’ın üzerinde uranyum zenginleştirildiği anlamına gelmez. Şu ana kadar yüzde 60’ın üzerinde zenginleştirme yapmadık.” dedi. Beynelmilel Atom Enerjisi Ajansının UAEA “politik baskı taşıtı” haline geldiğini söyleyen Kemalvendi, “Bu gidişat bu müessesenin eminliğini ve haysiyetini negatif etkiliyor.” ifadelerini kullandı. Bloomberg, adı açıklanmayan iki üst düzey diplomata sabrettirdiği haberinde, İran’ın nükleer kuruluşlarını sorgulayan beynelmilel müfettişlerin geçen hafta kuruluşlarda yüzde 84 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum tespit ettiğini duyurmuştu. UAEA’nın Twitter hesabından yapılan açıklamada ise İran’daki uranyum zenginleştirme seviyeleriyle alakalı medyada yer alan raporlardan haberdar olunduğu ve UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi’nin mevzu hakkında İdare Heyetini bilgilendireceği ifade edilmişti. NÜKLEER UYUŞMA İRAN’A YÜZDE 3,67 URANYUM ZENGİNLEŞTİRME İZNİ VERİYORDU İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin BMGK daimi aboneleri Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya 5+1 arasında 2015’te imza atılan Kapsamlı Ortak Eylem Tasarıyı KOEP olarak adlandırılan nükleer uyuşma, Tahran’a yüzde 3,67 uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme izni veriyordu. Buna karşılık Amerika Birleşik Devletlerinin 2018’de uyuşmadan tek taraflı çekilmesi ve yaptırımları geri getirmesinden bir sene sonra uyuşmadaki vaatlerini durduran İran, ilk olarak Natanz’da 17 Nisan 2020’de yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirdiğini duyurmuştu. İran, 22 Aralık 2022’de de Fordo’daki uranyum zenginleştirme merkezinde uranyumu yüzde 60 zenginleştirmeye başladığını açıklamıştı. Tahran’ın uranyumu yüzde 60 saflıkla zenginleştirmesi Batılı ülkelerde kaygılara neden oluyor; zira uranyumun yüzde 20 ve üzerinde zenginleştirilmesi nükleer bomba elde etmeye olanak sağlayacak yüzde 90 saflıkta bölünebilir uranyuma erişmek için ehemmiyetli bir düzey olarak kabul ediliyor.