Depremi algılayan sensörlü balonlar

Bu zamana kadar zelzeleyi ölçmek için yer kabuğu hareketlerine bağlı olarak çalışan depremçizerler olduğunu öğreniyoruz. Bu yöntem yer bilimciler için yeterli olsa da gezegen bilimcileri daha değişik bir yöntem ile zelzele hareketlerini kavramaya çalışıyor.

Gezegen bilimcileri, zelzeleyi tespit etmek için yer kabuğu hareketlerine bakmak yerine atmosferi seçim ediyor. Bu kapsamda; içinde duyarlı sensörler barındıran balonlar kullanılıyor. Atmosferi ölçümlemek için semana vazgeçilen balonlar takribî 11 metre uzunluğunda ve 30 kilo ağırlığında.

Peki, zelzele ve atmosfer arasında nasıl bir ilişki var? Bir zelzele olduğunda titreşen zemin atmosfere infrason yolluyor, balonlar da bu frekansın atmosferde yaptığı farklılığı idrak ediyor.

Bu, zelzeleyi evvelden öğrenmek açısından yeni bir soluk olabilir zira 14 Aralık 2021’de Endonezya’da alana gelen 7,3 Büyüklüğündeki zelzeleden çıkan frekansı 4 zelzele balonu tespit etmeyi muvaffak oldu.

İnfrason ya da düşük frekanslı ses, insan kulağının “olağan” duyma hududu olan 20 Hz’den düşük frekanslı seslerdir.

Araştırma takımı, bu sensör bilgilerinden; zelzelenin büyüklüğünü, hem zelzele hem de gezegen yapısıyla alakalı öbür birkaç ehemmiyetli parametreyi doğru bir biçimde yine hesaplayabildi. Sismik dalganın yüzey süresince dağılımını ağlarıyla dahi takip edebildiler.

Bu zafer balonla sismik izleme açısından bir ilki temsil ediyor ayrıca bu yöntem Dünya’nın kardeşi olarak adlandırılan ve hâlâ gizemini gözeten Venüs’ü kavramamız için de kullanılabilir. 

Haberin ayrıntıları 2022’de Geophysical Research Letters mecmuasında yayınlanan orijinal yazıya sabretmektedir.  

Resimler temsilidir. 

BALIK FOSİLLERİ ZELZELEYİ TETİKLEYEBİLİR DÜNYA’DA HİÇ ZELZELE OLMASAYDI NE OLURDU?