ODTÜ zelzele sonrası tsunami raporunu bitirdi: 20 santimetre su seviyeyi farklılıkları ölçülmüştürOrta Doğu Teknik Üniversitesi ODTÜ Kıyı ve Deniz Mühendisliği Araştırma Merkezi, ‘İskenderun Körfezi Kıyı Yapıları Ve Doğu Akdeniz’deki Tsunami Değerlendirmeleri’ projesi kapsamında araştırmalarını bitirerek rapor yayınladı. Yayınlanan rapora ait konuşan ODTÜ Kıyı ve Deniz Mühendisliği Araştırma Merkezi Başkanı Öğretim Abonesi Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner, “Takip edildiğinde Arsuz, Erdemli, Gazimagusa ve Girne’de 4 ayrı istasyonda denizde 20 santimetre mevkisinde su seviyeyi farklılıkları ölçülmüştür. Bunlar zelzeleden sonra bir yerden yola çıkan dalganın kıyılardaki ölçüm yerleridir. Dalganın hareketi ve kıyılardaki ölçüm özelliklerini kullanarak bir dalganın nerede nasıl şekilde oluştuğunu bulma kaderimiz var. Biz onun üzerine gittik. Bu dalga nerede oluştuğuysa o bölgede deniz tabanında kritik gidişat olabilir. Başka zelzele olacaksa o deniz tabanında hareketlenme ve daha büyük tsunami oluşturabilir” dedi.ODTÜ Kıyı ve Deniz Mühendisliği Araştırma Merkezi Başkanı Öğretim Abonesi Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner, 7 karakter takımı ile beraber, TÜBİTAK 1002 C Süratli Destek Programı çerçevesinde,  ‘İskenderun Körfezi Kıyı Yapıları Ve Doğu Akdeniz’deki Tsunami Değerlendirmeleri’ araştırmasını bitirerek raporlaştırdı. Raporlaştırılan çalışmalarda Hatay Arsuz, Mersin Erdemli, Kuzey Kıbrıs Gazimagusa ve Girne’de minik genlikli tsunami oluştuğu tespit edildi. Su seviyeyi başkalaşımlarıyla oluşan dalgaların istasyonlara varış zamanları ve dalgaları inceleme edildi. Buna göre İskenderun-Arsuz ölçüm istasyonuna ilk dalganın 25. dakikada, azami dalga tepesinin 33. dakikada eriştiği, bu istasyonda takribî 10 dakika dalga oluştuğu saptandı. Gazimağusa istasyonunda ise ölçülen azami dalganın 17 santimetre ile takribî 65. dakikada, Erdemli istasyonunda 14 santimetre ile takribî 48. dakikada ve Girne istasyonunda ise 10 santimetre ile takribî 48. dakikada hakikatleştiği tanımlandı. Çalışmalarda ODTÜ tarafından geliştirilmiş ‘NAMI DANCE tsunami rakamsal modeli’ kullanıldı. Ölçüm istasyonlarında kaydolunan su seviyeyi başkalaşımlarına neden olan tsunami kaynağının yeri ve oluşma mekanizması da incelendi. Çalışmalar neticesinde dalganın ölçüm istasyonlarına varış zamanlarını sağlayan oluşma yerinin Samandağ kuzeyinde Kale burnu sarihleri olarak tanımlandı. Takım 11-13 Şubat  tarihlerinde tsunami izlerini incelenerek, görgü şahitleriyle görüşerek, muhtemel kaynakların cinsleri ve yerlerini tanımlamak üzere bilgi toplayarak ve kıyı yapılarında alana gelen zararları ve yapı performanslarını incelemek için bir saha araştırması da asıllaştırdı. Saha araştırması, İskenderun Körfezi batısında Karataş’ın doğu ucunda Samandağ Çevlik’e kadar kıyıların değişik yerlerinde asıllaştırıldı. Saha araştırmaları sırasında çekilen resimler grafik haline getirildi. Saha araştırması sırasında elde edilen gözlemler ve belirtilere göre, sarsıntı ile tabandan yükselen sular ve kumlara, zelzele evveli başlayıp zelzele sonrası da devam eden şiddetli yağmurla gelen suların da ilave edilmesi ile çöken alanda su biriktiği tanımlandı. Raporun, sahadan edinilecek yeni bilgilerle aktüelleneceği belirtildi.“ARSUZ, ERDEMLİ, GAZİMAGUSA, GİRNE”ODTÜ Kıyı ve Deniz Mühendisliği Araştırma Merkezi Başkanı Öğretim Abonesi Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner, 4 ayrı istasyonda denizde su seviyeyi farklılıkları ölçüldüğünü belirterek, “Türkiye’de ve dünyada tam zelzeleler sonrası oluşan tsunamileri anında inceleyip modellemesini yapıp ve dünyadaki bilim adamlarına eriştiren kurumuz. Bu mevzuda 25 senelik tecrübemiz var. Geliştirdiğimiz yazılım ile hem Avrupa Birliği’nin Acil Müdahale Merkezi’nde en tehlikesiz yazılım olarak kullanılmaktadır. Bir Hayli üniversitede ve bir hayli araştırma merkezinde kullanılmaktadır. Bu cins zelzelelerin karada olmuş olması da denizde bir hareket yaratmayacağı anlamına gelmez. UNESCO’nun kaideleri gereği, kıyıdan 100 km içerde ve 6.5 büyüklüğünden daha büyük olan depremlerde denizde hareket oluşması belki bir heyelan yaratması olasılığı vardır. O sebeple Kandilli Gözlem Evi tam kaideleri uygulayarak ihtar vermiştir. Takip edildiğinde de Arsuz, Erdemli, Gazimagusa ve Girne’de 4 ayrı istasyonda denizde 20 santimetre mevkisinde su seviyeyi farklılıkları ölçülmüştür. Bunlar zelzeleden sonra bir yerden yola çıkan dalganın kıyılardaki ölçüm yerleridir. Dalganın hareketi ve kıyılardaki ölçüm özelliklerini kullanarak bir dalganın nerede nasıl şekilde oluştuğunu bulma kaderimiz var. Biz onun üzerine gittik. Bu dalga nerede oluştuğuysa o bölgede deniz tabanında kritik gidişat olabilir. Başka zelzele olacaksa o deniz tabanında hareketlenme ve daha büyük tsunami oluşturabilir” dedi. “SAMANDAĞ ÇEVLİK’TE DENİZ TABANINDA HAREKETLENME OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI”Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner, Samandağ-Çevlik’te deniz tabanında bir hareketlenme olduğu ortaya çıktığını belirterek, “Aygıtların bize verdiği bilgiler, oluşma mekanizmasını kavramaya takviyeci olur. Öncelikle kayıtları daha sonra yerine gidip balıkçı sığınakları, kıyı kuruluşlarında o sırada teknede, denizde, kıyıda bulunan  balıkçıların yaşadıklarını bilerek oluşan dalganın tutumunu kavramaya çalıştık. Misalin, Samandağ Çevlik’te bizim hipotez ettiğimiz yerde azıcık kuzeyinde denizde bir dalganın oluştuğunun olasılığı üzerinde duruyorduk. Modelleme çalışması ile bunun yerini bulmak üzere varsayımda bulunmuştuk. Sonra gidip yerinde yaptığımız analizlerde balıkçılardan aldığımız bilgilerle deniz tabanında bir hareketlenme olduğu ortaya çıktı. Sonraki 6.4 olan zelzelede hakikatinde 10 santimetre mevkisinde minik bir dalga yeniden oluştu. Kandilli Gözlem Evi 8 dakika sonra zamanında ihtarı verdi. Bu en erken verilebilecek bir zamandı. Oradaki oluşan dalganın üzerine de çalışmalar sürüyor” diye konuştu. Denizdeki oynamalar ve dalga yaradılışları üzerine çalışmaların devam ettiğini belirten  Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner şöyle devam etti:  “Bunlar güç çalışmalar, şu an muhakkak bir belirtilere erişmeye çalışıyoruz. Daha sonraki senelerde fayın hangi güzergaha gitmesi gidişatında denizdeki oynamalar ve dalga yaradılışları üzerine bilgiler üretmeye çalışıyoruz. Ölçülen su seviyeyi metamorfozlarının başladığı noktayı geriye çözerek buluyoruz. Onların buluştuğu yerde Samandağ’ın kuzeyinde bölgede olduğu işaret ediyor. Bunun daha fazla detay ile ortaya çıkarılması deniz araştırmalarını gerektiriyor. Denizde gel git dalgası olur. Bunu ölçen aygıtlar vardır. O aygıtlar bir hayli kıyıda var. Bu aygıtlar su seviyesinin farklılığını bize bilgi olarak veriyor. Tsunaminin özelliklerini veren sinyaller sanki kalp grafiğinden kalbin yapısını kavramak gibi o aygıtların gösterdiği su seviyeyi farklılığından onun nerede oluştuğunu kavramak gibi benzeştirebiliriz”