Avrupa Birliği AB ülkelerinin Ukrayna’ya gelecek sene için 18 milyar avro mali destek sağlamayı kapsayan koliyi Macaristan tarafından veto edildi. AB abonesi 27 ülkenin maliye bakanları Brüksel’de toplandı. Buluşma gündeminde, AB bütçesini hukukun üstünlüğü şartına bağlayan mekanizma kapsamında Macaristan’a sağlanacak fonların vaziyeti, Macaristan’ın kurtarma tasarısının değerlendirilmesi, Ukrayna’ya 2023 seneyi için 18 milyar avroluk mali destek koliyi ve çok halklı işletmelere yüzde 15 oranında küresel minimum müesseseler vergisi uygulanması gibi muhtelif başlıklar yer alıyordu. AB Yarıyıl Başkanı Çekya’nın Maliye Bakanı Zbynek Stanjura, buluşma bitiminde, Ukrayna’ya gelecek sene 18 milyar avro mali destek sağlanmasını kapsayan kolinin onaylanmadığını açıkladı. AB ülkelerinin oybirliği gereken kolinin kabul edilemediğine işaret eden Stanjura, Macaristan’ın vetosunu aşan ve 26 aza ülkenin desteklediği bir çözüm üzerinde çalışmaya başladıklarını belirtti. Stanjura, Ukrayna’ya mali yardıma ocak ayında başlama maksatlarını gözettiklerini ifade etti. Macaristan’ın Ukrayna’ya destek kolisini veto etmesinin ardından, bakanlar Macaristan’a sağlanacak fonlar mevzusunu buluşma gündeminden çıkardı. Böylece, AB ülkeleri Macaristan’a fon yollama kararını ertelemiş oldu. Buluşmada, Macaristan’ın karşı çıktığı küresel müesseseler vergisi mevzusu da ele alınamadı. Vergi uyuşması, küresel firmaların 2023’ten itibaren en az yüzde 15 vergi oranına tabi yakalanmasını öngörüyordu. Macaristan’ın Kovid-19 salgınının ekonomik neticeleri ile çaba emeliyle kurulan AB kurtarma fonlarından 5,8 milyar avro hibe alması tasarlanıyordu. AB ülkeleri, bu kurtarma programını bu sene onaylamazsa Macaristan fonları kaybedecek. Macaristan’ın AB bütçesinden de alması beklenen 7,5 milyar avroluk geçim fonları hukukun üstünlüğü mekanizması sebebiyle dondurulmuş vaziyette. Bu kaynağın hür vazgeçilmesi için aza ülkelerin onayı gerekiyor. AB, fonları hür vazgeçmek için Macaristan’dan yargı bağımsızlığı, tüketmelerin teftişi, yolsuzlukla çaba ve raporlama gibi muhtelif alanlar ilerleme bekliyor. AB’nin bir tam olarak Ukrayna’ya mali destek sağlamasına ve bunun için ortak şekilde borçlanmasına karşı çıkan Macaristan, her aza ülkenin Ukrayna’ya kendi olanaklarına göre destek etmesi gerektiğini korunuyor. Avrupa Birliği ve abonesi Macaristan arasında son senelerde giderek artan gerilim ve ihtilaf devam ediyor. AB yönetimi ve Birlik abonesi bir hayli ülke tarafından tenkit etilen Macaristan hükümeti, AP’nin oylamasıyla ‘tercihli otokrasi’ olarak belirleyerek, ülkenin, AB’nin kıymetlerini sistemik olarak tehdit ettiğine ve “artık demokratik olarak idarenmediğine” karar vermişti. Avrupa Meclisi AP Macaristan’ın “artık demokratik bir ülke olmadığı” istikametinde karar almış ve Avrupa Birliği AB Komitesinin hukukun üstünlüğü prensibinin ihlal edildiği mazeretiyle AB bütçesinden Macaristan’a sağlanan fonların takribî 7,5 milyar avroluk kısmının askıya alınması çağrısı yapmıştı. Resim: Reuters