Kasım ayında maliyeti en fazla artan ürün muhakkak olduTürkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Bayraktar, kasım ayı üretici-market maliyetlerini açıkladı. Kasım ayında maliyeti en fazla artan ürünşöhret markette pirinç oldu.Türkiye Ziraat Odaları Birliği Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kasım ayında maliyeti en fazla artan ürünşöhret markette pirinç, üreticide kuru soğan; maliyeti en fazla düşen ürünşöhret ise markette limon, üreticide marul olduğunu belirtti.Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Bayraktar, yaptığı açıklamada, tarım ve yiyecek sektöründe yaşanan son büyümeleri, aylık ve senelik girdi maliyetlerindeki başkalaşımı ve kasım ayı üretici market maliyetlerini değerlendirdi. Tarımsal ürün talebinin eksildiği yarıyıla girildiğini belirten Bayraktar, örtü altı tarımı için tarımsal ürün maliyetlerine gübre, ilaç ve emekçilik gibi giderlerin yanı gizeme ısıtma ve elektriğin de ilave edildiği sezonun başladığını kaydolarak, “Tarımsal girdi maliyetlerindeki çoğalışlar ürün maliyetlerini yukarıya doğru sürüklüyor. Bu maliyetlerden dolayı artan ürün maliyetleri harcayıcıyı mağdur ederken, üretici ise eline geçen kazancın çoğunu giderlerine veriyor. Bu nedenle üreticilerimizin kazançları düşüyor. Kazancı düşen üreticimiz mağdur oluyor ve yapımdan uzaklaşıyor. Bu gidişat tarımsal imalin çoğalmasını negatif istikamette tesirlerken, tarımsal ürün talebinin eksilmesine neden oluyor. Yerli popülasyon ve mülteci rakamının çoğalışından dolayı tarımsal ürünler için artan iç arz ve dış arz karşısında, talepteki daralma harcayıcı maliyetlerini daha fazla artırıyor. Şurası iyi öğrenilmelidir ki harcayıcı maliyetlerindeki çoğalış yalnızca tarımsal ürün maliyetlerinden ve talep eksilmesinden kaynaklanmıyor. Ürün üreticiden çıkıp markete erişinceye kadar maliyeti ciddi oranda çoğalıyor. Üreticilerimizin maliyetlerini düşürmeden, harcayıcıya erişene kadar olan süreçte oluşan fazla maliyet çoğalışlarına bir çözüm bulunmadan, piyasada rekabet sağlanmadan ve ürün maliyetleri sorgulanmadan harcayıcıların da ucuz yiyeceğe erişmesi muhtemel değildir” dedi.‘HARCAYICI, FAHİŞ MALİYETTEN ÜRÜN SATAN MARKETLERİ CEZALANDIRMALI’Yiyecek sektörünün spekülasyona sarih olduğunu ve harcayıcılara da bazı misyonlar düştüğünü söyleyen Bayraktar, “Harcayıcılarımız meyve ve sebze de dahil olmak üzere günlük yaşamda kullandığı ürünleri satın alırken market maliyetlerini daha fazla denetlemelidir. Bir markanın aynı ürünleri farklı satış yerlerinde çok değişik maliyetlerden satılabiliyor. İnternet etrafında dahi bu bilgilere erişmek muhtemeldir. Harcayıcı ürün maliyetlerine doğrultu verme ve müdahale etme eforunu kullanmalı, fahiş maliyetten ürün satan marketleri alışveriş yapmayarak cezalandırmalıdır. Harcayıcılarımız maliyetlerinden şikayet ettikleri marketlerde ayak alışkanlığını mazeret ederek ısrarcı olmamalıdır. Olağan maliyetlerin dahi harcayıcıyı zorladığını düşündüğümüzde fahiş maliyetlere harcayıcımızın direnme eforu yoktur. Ayrıca besi ve süt hayvancılığında maliyet çoğalışları yapımı sürdürebilir olmaktan çıkarıyor. Bazı marketlerde peynir maliyetlerinin et maliyetlerini geçtiği bir civarda hem üretici hem de harcayıcı için acilen önlemler almak zorundayız. Üretici daha fazla üretebilmeli, harcayıcı da ucuza yiyeceğe erişebilmelidir. Üreticimiz, ürettiği ürünlerin harcayıcı maliyetlerini gördüğünde afallamışlığa uğruyor. Üretenin değil aracıların daha fazla kazandığını görünce de yapımdan soğuyor” diye konuştu.KASIMDA ÜRETİCİ-MARKET MALİYETLERİBayraktar, kasımda üreticiyle market arasındaki maliyet başkalaşımlarına ait de şunları kaydoldu:“Kasım ayında üretici ile market arasındaki maliyet farkı en fazla yüzde 236,8 ile marulda görüldü. Maruldaki maliyet farkını yüzde 210,5 ile kırmızı mercimek, yüzde 209,8 ile elma, yüzde 180,6 ile maydanoz, yüzde 180,3 ile kabak, yüzde 180 ile havuç takip etti. Marul 3,4 kat, kırmızı mercimek ve elma 3,1 kat, maydanoz, kabak ve havuç ise 2,8 kat aşırıya harcayıcıya satıldı. Üreticide 3 lira 75 kuruş olan marul 12 lira 63 kuruşa, 13 lira 84 kuruş olan kırmızı mercimek 42 lira 97 kuruşa, 5 lira olan elma 15 lira 49 kuruşa, 2 lira 6 kuruş olan maydanoz 5 lira 78 kuruşa, 6 lira 79 kuruş olan kabak 19 lira 3 kuruşa, 4 lira 25 kuruş olan havuç ise 11 lira 90 kuruşa markette satıldı. Kasım ayında markette 37 ürünşöhret 29’unda maliyet çoğalışı, 8’inde ise maliyet eksilişi görüldü. Markette maliyeti en fazla artan ürün yüzde 42,9 ile pirinç oldu. Pirinçteki maliyet çoğalışını yüzde 36,1 ile yeşil soğan, yüzde 33,1 ile Antep fıstığı, yüzde 22,4 ile kırmızı mercimek, yüzde 20,9 ile kuru kayısı ve domates takip etti. Markette maliyeti en fazla eksilen ürün ise yüzde 17,2 ile limon oldu. Limondaki maliyet düşüşünü yüzde 6,4 ile marul, yüzde 3,4 ile tavuk eti, yüzde 1,6 ile mısır özü yağı izledi.”