Hayatta kalmanın kaideleri: Giriş kattakiler kaçın, üst kattakiler bekleyinTemel afet eğitmeni Nazmiye Karaca, zelzele anında giriş kattakilerin süratlice dışarı çıkmasını, üst kattakilerin ise sarsıntı geçene kadar yatak ya da koltuk yanında embriyo pozisyonunu alıp tutunması gerektiğini söyledi. Karaca, sarsıntılar bittikten sonra 10-15 saniye kadar beklenmesi gerektiğini vurguladı.Mahalle Afet Gönüllüleri Acil Müdahale Derneği MAG AME idare heyeti üyesi ve temel afet eğitmeni Nazmiye Karaca, bir kimya firmasında çalışıyor, aynı zamanda afet eğitmenliği yapıyor. Bugüne kadar suratlarca şahsa eğitimler veren Karaca, zelzele anında hayatta kalmanın altın kaidelerini Hürriyet’e anlattı:“Profesyonel dayanak gelene kadar en yakınımızdakiler semttekilerdir. Biz hafif düzey arama kurtarma eğitimlerini tüm semtlere yaygınlaştırmak üzere yola çıktık. İnsanları afete hazırlayan bir STK’yız. Milletin kendi kendisiyle kalacağı o ilk 72 saate hazırlığımız sıfır. Binalarla alakalı hazırlığımız da sıfıra yakın. Komşum bana müdahale edecekse şuurlu olsun. Bilinçsiz ve yanlış kurtarma da can alıyor. Semtimizde hemen toplanabileceğimiz ufak timler oluşturalım. Bir kriz masası olsun.DOLAPLAR SABİTLENMELİZelzele öncesi bir ön Hazırlık koşul. Bu işi plansız yapamayız. Hiçbir hazırlığınız olmazsa o anda başınız belaya girer. Evinizdeki bir dolap zelzele anında katil bir dolaba dönüşebilir. En azından konuttaki dolapları, kitaplıkları, boyu eninden daha uzun olan eşyaları zelzeleye hazırlamalıyız. 3-5 liralık L demirle bu gidişatı çözebiliriz. Böyle eşyaların büyük bir ivmeyle üstümüze doğru düşmesini manileriz. Yıkılacak eşyaları sabitleyin.‘BAŞINIZI GÖZETİN’Sarsıntıyı hissettiniz. Sakin olun. Eviniz ilk kattaysa, mağazada ya da marketteyseniz hemen çıkabilirsiniz. Üst katlardaysanız yatak yanı ya da koltuk yanında “Çök-Kapan-Tutun” pozisyonuna geçin. Çocuğunuz varsa onu da alıp bunu yapın. Yatak yanı ve koltuk yanı yaşam üçgeni oluşturabilecek en iyi yerlerdir. Minimalize olun, küçülün. Hedef haline gelmekten kendinizi gözetin. Yastığı başınızın üstüne koyun. Bir elinizle başınızı ve boynunuzu gözetin, değişik elinizle savrulmamak için koltuk, baza gibi yanında hayat üçgeni kalacak bir eşyaya tutunun. Bu sınamaları evin her odasında ailece sık sık yapın ki o fobi ve panik anında beyniniz otomatik o bilgiyi
bulabilsin.”BUNLARA DİKKATZelzele anında yapılmaması gerekenleri sıralayan Nazmiye Karaca, “Giriş katta değilseniz ilk anda kaçma hareketinde bulunmayın. Balkona çıkmayın. Merdivenlere yönelmeyin, asansöre binmeyin” dedi.BİTMEDEN ÇIKMAYINZelzele dalgalarının iki çeşit olduğunun bilgisini veren Nazmiye Karaca “İlk gelen lider dalgalar olan ve alttan vuran P dalgaları ile daha sonra gelen sarsıcı olan ve asıl imhayı yapan S dalgaları. Bu iki dalga arasında takribî 10 saniye süre vardır. Zelzele bitti sanıp ayağa kalktığımızda asıl tahriple karşı karşıya kalmayın. Ana sarsıntının geçmesini bekleyin. Sarsıntı geçmiş olsa bile 15-20 saniye daha yerinizde bekleyin. Sonrasında acilen zelzele çantanızı, araba ve evin anahtarlarını alın, vanaları kapatıp çıkın. Merdivenin tırabzan tarafından değil, duvar istikametinden inin. El feneriyle basamaklara bakın, boşluk olabilir. Işık yoksa ayağınızla hakimiyet ederek inin. Şayet enkaz altında kaldıysanız ilk anda büyük bir toz bulutu olacak, ağzınızı burnunuzu bir kıyafetinizle kapatarak kendinizi gözetin. Bu boğulmanızı önler” uyarısında bulundu.Zelzele ÇANTASINDA NELER OLMALIZelzele çantası, dışarıda ilk 3 gün hayatımızı sürdürebilmemiz için zorunlu asgari şeylerin olduğu çanta demektir. İçine neler koymalısınız? * Mevsime uygun giyecek* Konserve* Kuruyemiş* Su* Ehemmiyetli dokümanlarımız Pasaport, kimlik ve ehliyet fotokopileri, tapu, kullandığımız özel aygıtların belgeyi, kullanılan ilaçların reçetesi* Bir ölçü para* Radyo* Batarya* Eldiven* İlk dayanak kiti* Toz maskesi* Düdük* Çocuklar için kitap ya da oyuncak.Kaynak: Hürriyet / Burcu PURTUL UÇAR