Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak, ortak açıklamalarda bulundu… Erdoğan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle: “Macaristan hükümetiyle arkadaş Macar milletine destek ve destekleri için teşekkür ediyorum. Macaristan’ın uzattığı destek eli köklü arkadaşlık bağlarımızın somut bir tezahürü oldu. Macar arama kurtarma takımları zelzelenin hemen ardından ülkemize intikal etti. 35 vatandaşımızı enkazdan yaralı olarak kurtardılar. Macar arkadaşlarımız 1999 Gölcük zelzelesinde de dayanağımıza koştu. O zelzelede 3 yaşındaki kız çocuğumuzu 82 saat sonra enkazdan kurtaran arama kurtarma köpeği Manç, Macaristan’ın zelzele desteklerinin sembolü olmuştu. Manç’ın sahibi sayın Leoçki, Kahramanmaraş zelzelelerinde de takımıyla arama kurtarma çalışmalarımıza katkı sağladı. Bu zorlu gayretimizde bizlere omuz veren Macar arkadaşlarımıza bir defa daha şükranlarımı bildiriyorum. Ticari, askeri, ekonomik, kültürel ilişkilerimizi değerlendirme fırsatı bulduk. Zelzelenin video görüntülerini beraber izleme olanağımız oldu. Geliştirilmiş Stratajik Ortaklık esasında ortak istemimizi teyit ettik. 6. buluşmayı aralık ayında Budapeşte’te asıllaştıracağız. Türkiye-Macaristan Arkadaşlık Uyuşması’nın 100. yıldönümünü algı edeceğiz. Ekonomik ve ticari münasebetlerimiz giderek kuvvetleniyor. Ticaret hacmimiz 3,5 milyar dolara erişti. 6 milyar dolarlık ortak gayemizi tutmak emeliyle atılacak adımları değerlendirdik. Sayın Cumhurbaşkanı ile ayrıca aktüel, bölgesel, küresel meseleler hakkında fikir teatisi içinde bulunduk. Rusya-Ukrayna Savaşı kuşkusuz gündemimizdeki yerini aldı. Diyaloğun kuruluş edilmesi için büyük mücadele sarf ediyoruz. Şu an itibariyle Tanap’tan Macaristan’a doğalgaz verilmesi mevzusunda Azerbaycan’la beraber her türlü dayanağı vermeye hazır olduğumuzu gerek sayın Orban’a gerekse Cumhurbaşkanımıza ifade ettim.” Erdoğan’ın ardından sözü alan Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak, şu ifadeleri kullandı: “Bu davet için çok teşekkür ediyorum. Sayın Cumhurbaşkanı ile ilk kez Cumhurbaşkanı olarak konuşuyorum. Daha evvel görüşmüştük ama Cumhurbaşkanı değildim o zaman. Bugün derinden sallayıcı zelzeleyle alakalı film izledik. Zelzelenin vahimliğini gördük. Kalbimiz sarsılmış olarak izledik. Biz Macarlar olarak Türk arkadaşların yanında olduğunu vurgulamak istiyoruz. Biz ‘İyi arkadaş güç zamanda emin olur’ deriz. Kolay zamanlarda zati beraberiz. Mesele olduğunda her zaman yanlarındayız. Macarları Türkiye’deki vahim zelzele derinden salladı. Macar insanlarının hem başsağlığı dileklerini ifade etmek istiyorum. Gerçekten çok acı ve bundan sonra da Türkiye’ye, Türk insanlarına dayanakçı olmak için elimizden geleni yapacağız. Macaristan’dan büyük bir alan zelzeleden etkilenmiş vaziyette. 50 bin aileye taziyelerimizi ifade etmek istiyoruz. Buraya gelen Macar takımlarıyla onur dinliyoruz. Umut isimli köpeğimiz de burada. Takımlarımızla bizzat yer aldılar, bir hayli insanın yaşamını kurtarabildiler. Güç bir ekonomik yarıyıldan geçiyoruz. Ukrayna’dan gelen sığınmacılara dayanakçı oluyoruz. Macar insanları çabalarını, kaynakları miktarında destek sağlama gayretlerini göstermektedir. Osmaniye’de kültür merkezinin yenilenmesini üstlendik. Sayın Cumhurbaşkanı ve Türk insanları da Macar insanlarının acınızı paylaştığınızı görmüşsünüzdür. Yakınlarını kaybedenlere başsağlığı diliyoruz. Gerçekten güç vaziyetteler. Bu bölgelerin bir an evvel inşa edilmesini diliyoruz. Komşu ülkeyiz Ukrayna’yla, doğrudan etkileniyoruz bu savaştan. Macar topluluğu azınlığı Ukrayna’da yaşamakta. Putin’in saldırganlığını ayıplıyoruz. Ukrayna’nın toprak tamlığını korunuyoruz. Bir an evvel mütareke yapılması, barış görüşmelerinin başlamasını istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanının aracılık çalışmalarını ve çabalarını takdir ediyoruz. Tarafların bir an evvel masaya oturmalarını arzu ediyoruz. Hem Macaristan hem Türkiye olarak savaşın daha da çoğalmasını istemiyoruz. Yasadışı göç Macaristan ve Avrupa için risk oluşturmakta. Türkiye’nin bu mevzudaki rolünü takdirle karşılıyoruz. Macaristan kararlı olarak NATO’da genişlemeden yanadır. Kararlı bir biçimde genişlemeyi destekliyoruz. Bu mevzuda Finlandiya’nın katılımını onayladım. Gündemde İsveç’in katılımı söz mevzusudur. Macaristan Parlamentosu’nda görüşmeler devam etmektedir. Türkiye, Macaristan’a enerji güvenliği mevzusunda dayanakçı olmaktadır. Bırakılmaz bir Türk akımına lüzumumuz vardır. Biz deniz iletişimi olmayan bir ülkeyiz. Enerji açısından ehemmiyetli bağımlılığımız söz mevzusu. Stratejik ortaklarımıza ve Türkiye’ye bu mevzuda güveniyoruz. Demografik zorluklar Macaristan ve Türkiye’de mevcuttur. Ailelerin çocuk üstlenme mevzusuna destek olmak gerekmektedir. Biz Macaristan’da elimizden gelen dayanağı veriyoruz. Türkiye’de de desteklenmektedir. Ailenin kuvvetlendirilmesi geleceğimizin teminatıdır.Bu ziyaretin hakikatleştiği için çok teşekkür ederim. Daveti zelzeleden evvel almıştım. Çok teşekkür ediyorum.” Daha sonra tekerrür sözü alan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi: “Barış kuşkusuz ki ülkelerin geleceğine müteveccih en ehemmiyetli dinamizm kaynağı. Savaş en büyük risk. Son tercihlerde Macaristan’da sayın Orban’ın sloganlarından bir tanesi ‘Biz savaşmayacağız’ olmuştu. Ben de bu tercihlerde aileyi korunuyorum, savaşmayacağız diyorum. Süreçle alakalı çabadaki hassasiyetimizi ortaya koyuyoruz. 5 milyon Türkiye’de, malum, muhacir var. Tam bunlara karşın hassasiyetimize gözetiyoruz. Ukrayna ve Rusya arasında arzu edilmeyen savaşta her iki tarafla münasebetlerimizi hassasiyetle sürdürdük, hala sürdürüyoruz. Gerek Zelenskiy ve gerek Putin’le devamlı görüşmelerimi sürdürdük. Malum Hububat Antreyi mevzusunda verdiğimiz gayrette bazı hassasiyetler dikkate alınmıyor. Misalin Karadeniz Hububat Antreyi’ndan gelen hububatların yüzde 44’ü Avrupa’ya gidiyor. Bu natürel sayın Putin’i rahatsız ediyor. Sayın Putin’in arzusu az gelişmiş ülkelere, Afrika ülkelerine biz bunu gönderelim, ki yüzde 14 oralara gidiyor, yüzde 14 de bize geliyor. Ve bilabedel, fiyatsız. Benim de sayın Putin’e ‘Sizin önerinize aynen katılıyorum. Biz de hububatı una çevirmek suretini yollayalım’ dedim. Bu uzlaşmamız devam ediyor. İstiyor ki, Ukrayna-Rusya arasında masayı getirelim, savaşı sona erdirelim. İstanbul Sözleşmesi Hububat Uyuşması vardı, tekerrür açalım istiyoruz, İstanbul Sözleşmesi’yle bu süreci devam ettirelim istiyoruz.” Macaristan Cumhurbaşkanı Novak ise şunları söyledi: “Barış olmalı, son maksadımız barış olsun. Buna erişmek için ben nokta nokta derledim. İstek, kararlılık olmalı, her iki taraf kararlı olmalı ki barış olsun. Ondan sonra bu savaşın şiddetlenmesini önlememiz gerekli. Şimdi savaşmayan ülkelere dağılmasın genişlemesin isteniyor. Elimizden gelen her şeyi yapmamız gerekli ki, savaş şiddetlenmesin. Etraftaki gerginliği eksiltmek gerekli. Diplomatik yollarla iki tarafın masaya oturması ve uyuşması gerekli. Adil bir barış tasarıyı olmadan netlikle barışa erişemeyeceğiz. Evet Macaristan Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci olarak katılıyor. Beğene beğene bir büro açtık Budapeşte’de bir temsilcilik var artık. Dış siyaset olarak maksadımız genişletelim, ilişkilerimizi canlı tutalım. Bu sebeple fevkalade ehemmiyet taşıyor.” Resim: Anadolu Ajansı